Historie og forskning

Bu calisma, 1915 yilinda gerceklesen tehcirin, Soykirim Sozlesmesi’ndeki soykirim tanimina uyup uymadigi sorusunu yanitlamaya calismaktadir. Bunu yaparken de calismanin, sozlesmesinin sinirlari icerisinde kalmasini amaclamakta, Turk ve Ermeni tarih anlatilarini hukuki temelde karsilastirmaktadir. Tehcirin, Osmanli Ermenileri icin istenmeyen trajik sonuclar dogurdugunu soylerken, hukuken soykirim kastinin varligi iddiasinin mesru bir tartisma konusu oldugunu savunmaktadir. Ermeni soykirimi iddialarinin gecerliligini sorgulamak hicbir sekilde tehcir sirasinda Ermenilerin cektigi acilarin inkari anlamina gelmemektedir. Bu sorgulama, tek ve tartismasiz bir gercekmis gibi sunulan Ermeni soykirimi  iddialarini elestirmek ve 1915 yilinda gerceklesen tehcire dair alternatif okumalara izin verecek akademik tartismaya imkan saglamak icin yapilmalidir.

Canakkale; alti asir uc kitaya hukmeden sanli Osmanlinin son zaferi ve Istiklal harbimizin habercisi… “Yedi Düvel”in “hasta adam” dedikleri Osmanliya son darbeyi vurmak isterken kazdiklari kuyuya dustukleri yer… Iki yuzelli bini askin sehidin kaniyla sulanan vatan topragi… Cenab-i Hakkin (c.c.) inayetiyle, Hz. Peygamberin (a.s.m.) ruhaniyetiyle hazir bulundugu, Allah ve Peygamber askiyla gozunu kirpmadan, korkusuzca dusmana karsi koyan Mehmetcigin tarih yazdigi altin sayfa… Dusmanin dahi kahramanligini, insanligini ovdugu Mehmetcigin yazdigi bir destan Canakkale… Aslinda Canakkale Zaferi icin ne soylense az… Yillar suren titiz arastirmalarin sonucu olan bu eser, gercek tarihin nasil ve kimler tarafindan yazildigini ortaya koyuyor; tabii ki ibret almasini bilenler icin…

BIR SAIRIN KALEMINDEN
TARIHIN SELCUKLU SAYFALARI…

Uzerinde yasadigimiz cografyanin asirlari asan tarihi gecmisinde Selcuklu donemi oldukca kritik bir noktada yer alir. Ulkemizin iktisadi, sosyal, siyasal ve kulturel mirasini daha iyi anlayabilmek adina Selcuklu doneminin titizlikle arastirilmasi ve uzerine yeniden dusunulmesi gerekir.

Selcuklu tarihine yonelik gozle gorulur bicimde artan merak, kesfedilecek yeni konulari da beraberinde getirmektedir. Selcuklularin daha fazla taninmasi ve onlar hakkindaki dogru bilgilere ulasilmasi icin evvela cagdas Arapca ve Farsca kaynaklarin gunumuz Turkcesine tercume edilmesi, tahlil edilmesi, inceden inceye irdelenmesi ve gerek tarih gerekse diger sosyal bilim disiplinlerinin malzemesi haline getirilmesi gerekmektedir.

Bu kitap, Islam tarihcisi ve ayni zamanda Arapcanin onemli bir sairi olan Ibnu’l-Verdi’nin Tarih adli eserinin Selcuklularla ilgili kisimlarinin tercumesidir. Ibnu’l-Verdi kitabinda Tugrul Bey, Sultan Alparslan, Sultan Meliksah, Sultan Sencer, Buyuk Selcuklu Devleti’nin son yillari ve Mogol istilasina dair kiymetli bilgiler vermektedir.

Muellifin, ozellikle hayatini gecirdigi Suriye bolgesinin merkeze almasi bakimindan gunumuze soyleyecek cok sozu de olan bu calismayla Suriye’deki tarihi Turk varliginin aydinlatilabilmesi yolunda bir engel daha asilmistir.

Bir Ortacag Sairinin Kaleminden SELCUKLULAR, Selcuklulara dair kiymetli arastirmalari ve nesrettigi kitaplariyla taninan tarihcilerimizden Doc. Dr. Mustafa Alican tarafindan titizlikle hazirlandi.

Adi: Kayi Han Boyu…

Malazgirt Zaferinden sonra Anadolu’ya akan yuzlerce boydan sadece biri… Oylesine kucuk ki, goc kollarinin icinde yitip gitmis gibi…
Kucuk, ama inancli: Dunya otesi ebedi emelleri ve idealleri oldugu icindir ki, Anadolu topraklarinda yeniden dirilisi sadece o gerceklestirebiliyor.

Vuslatin ilk duragi Sogut… Vurusa-barisa Sogut’e gelip yerlesen Kayi Hanlilar, goclerle orulen emellerini besleyip devletlestirecek, oradan Bizans’a uzanarak Peygamber mujdesine ulasacaktir.
Bu muhtesem bir olusun hikayesidir. Hedefini iyi tespit etmis ve kendisini hedefe kilitlemis toplumlarin neler yapabilecegine Kayi Han Boyu’nun yaptiklari sahittir.

Dünyanin 4 bir yanindan 24 kadinin ilham verici yasamlarini okumaya hazir misiniz? Bilimde, sporda, sanatta ve daha bircok alanda fark olusturan kadinlarin hikayelerini anlatmaya devam ediyor. Bu kitapta da kendilerine “yakistirilmayan”, basaracaklarina “inanilmayan” isleri sirtlanan kadinlarin azim dolu hikayelerini okuyacaksiniz.

“Filmler asla “sadece film” ya da bizleri eglendirmeyi ve dolayisiyla dikkatimizi dagitarak bizi toplumsal gercekligimizle ilgili asil sorunlardan ve mucadelelerden uzaklastirmayi amaclayan hafif kurgular degildir. Filmler yalan soylarken bile toplumsal yapimizin can evindeki yalani soylersler. Bu nedenle, elinizdeki kitabi yanlizca filmlerin toplumsal gercegi nasil yansittigi ya da mesrulastirdigiyle ilgilenenler degil, toplumlarimizin nasil olup da kendilerini ancak filmler araciligiyle yeniden urettigi konusunda fikir sahibi olmak isteyenler de okumali. Uzun lafin kisasi, tam da bu sebepten dolayi Filmlerle Sosyoloji’yi hemen hemen herkes okumali.”
— Slavoj Zizek.

Yeni Turk filmlerinin bize “hayalet evleri” anlattigini soyluyor Asuman Suner. Terk ettigimiz, kimi zaman zorla bosalttirilmis, icinde hayaletlerin dolastigi, tekinsiz, urkutucu evler bunlar. Ama ayni zamanda bir turlu tam olarak geride birakamadigimiz, ozlem duydugumuz, karsisinda cocuklastigimiz, dondugumuzde eskisi gibi bulamadigimiz, surekli “hayalini kurdugumuz” evler…

Incelemenin merkezinde Turk sinemasinin son donemdeki belli basli yapitlari, ornegin Masumiyet, Mayis Sikintisi, Tabutta Rovasata, Eskiya, Vizontele gibi filmler ve bu verimi borclu oldugumuz onde gelen yonetmenler var: Zeki Demirkubuz, Nuri Bilge Ceylan, Yilmaz Erdogan, Yesim Ustaoglu ve digerleri. Yeni Turk sinemasi Turkiye’de “aidiyet” meselesi etrafindaki gerilimleri gozleyebilecegimiz verimli bir kulturel zemin sunuyor. Hem bu gerilimlere taniklik ederek, kamusal alanda soze dokulemeyen endise ve fantazileri gosteren kulturel bir alan aciyor hem de elestirel bir mudahale platformu olusturuyor.

Kulturel inceleme konusu olarak ele aldigi bu yeni Turk sinemasinin, artik “ulusal sinema” cercevesi icine sigmadigini dusunen Suner’in, zihnimizi farkli gorme bicimlerine kiskirtan, elimize yeni kuramsal arac-gerecler veren kitabi yetkin bir akademik calisma. Ustelik arkadasinizdan film dinler gibi okuyabileceginiz bir kitap. Yazarin henuz gormemis oldugunuz filmler hakkinda bile olsa, kolaylikla takip edebilmenizi saglayan canli betimlemeleri ve basarili anlatimi sayesinde mumkun oluyor bu.

Sultan Abdulhamid’in dostu, sir kutusu Tahsin Pasa’nin romani: Hunkarim…

Sultan Abdulhamid’in cevresinde guvenebilecegi tek bir kisi bile yoktu ta ki Tahsin Pasa’yi bulana kadar. Tahsin Pasa, asktan ve muhabbetten anlayan, devletine ve Hunkarina sonsuz sadakatle bagli, iyi bir egitim ve aile terbiyesinden gecmis bir devlet adami. Hunkar’in Tahsin’e sonsuz guveni ile Tahsin’in Hunkar’ina sonsuz sadakati…Ve herkesi kiskandiran bir sirdaslik, dostluk, kardeslik…

Insan haklari kavrami cagdas soylemde en guclu fikirlerden birini temsil eder. Bireyciligin ve zengin olmanin yasamdaki en onemli seyler olarak goruldugu ve ayni zamanda eylemlerimizi yargilamak icin daha onceden guvenli olan ahlaki konumlarimizin post-modern bir gorecelilikle degismis gorundugu iktisadi bir kuresellesme caginda, insan haklari fikri, insanlik degerlerini yeniden ileri surmenin yollarini arayanlar icin, alternatif bir ahlaki referans noktasi saglar.

Bu kitap insan haklarinin onemli oldugu ve bunlarin genel olarak insani hizmetler alanindaki meslekler ve ozelde de sosyal hizmet uzmanlari icin ozellikle onemli oldugu inanciyla yazildi. Sosyal hizmeti insan haklari meslegi olarak cercevelendirerek, onun karsilastigi sorunlarin ve ikilemlerin bircoguna yeni bir isik altinda bakabiliriz.

Dahasi insan haklari, sosyal hizmet uzmanlarina hem “muracaatci”lariyla gundelik duzeydeki hem de topluluk gelisimi, politik savunusu ve aktivizm duzeyindeki uygulamalari icin ahlaki bir temel saglar.

Kitap uluslararasi bir bakis acisindan yazildi. Her ne kadar sosyal hizmet uygulamasinin, icinde konumlandirildigini kultur ve toplumla daima baglamsallastirilmasi zorunluysa da, insan haklari, paylasilan bir insanlik ve kuresel yurttaslik fikirleri uzerine temellenen evrenselci bir soylemdir. Bu nedenle kitabin farkli ulusal ve kulturel ortamlarda kullanim bulmasi umut edildi.

Tarihte Islam ve Bati medeniyetleri kadar yakin iliski icinde olan baska iki uygarlik gorulmemistir. Catisma, rekabet, uzlasma ve birlikte yasama bicimlerine burunen bu iliskinin tarihi, ayni zamanda farkli “ben” tasavvurlarinin ve “oteki” algilarinin tarihidir. Bu calisma, iki medeniyet arasindaki iliskileri tarihi seyri icerisinde incelemekte ve gunumuz sorunlarini bu tarihi arka plana dayanarak tahlil etmektedir. Islam’in tarih sahnesine ciktigi vıı. Yuzyildan orta Cag’a, hacli seferlerinden Endulus’e, Avrupali gezginlerden oryantalistlere ve gunumuzun populer kultur eserlerine kadar Islam ve Bati kavramlarinin nasil algilandigi, farkli algilama bicimlerinin gercekligin yerine nasil konuldugu ve bunlarin hangi gerginlik alanlarini urettigi carpici orneklerle anlatilmaktadir.

Bu calismada, Kur’an-i Kerim, hadisler ve Hz. Peygamber (s.a.v.) doneminde yasamis olaylar uzerinden, bugun de varligi siddetli bir sekilde hissedilen irkcik olgusu ele alinarak insanlara kendi akraba ve irkdaslarina duyabilecekleri sevginin makul sinirlari çizilmeye calisilacaktir. Ayrica bu makul sinirin asilmasi durumlarinda Muslumanlarin bundan gorecekleri zararlar da bir ibret vesilesi olmasi icin aktarilacaktir. Sunacagimiz misaller Hz. Peygamber (s.a.v.) doneminde yasamis olaylar olsa da nihayetinde, o gun yasanan problemler ile bugun yasanan problemler arasinda oz itibariyle ciddi bir farklilik bulunmamaktadir.

Kudüs’ü yazmak, kutsali yazmak kadar zor. Zira insanlik tarihi kadar kadim olan bu sehirden nice peygamberler, krallar, sultanlar gelip gecmis. Orada nice devletler, kavimler, boylar ve soylar yasamis. Her seyden önemlisi üc semavi dinin de kutsali olmus. Tarih var, savaslar var, helaklar var, yikimlar var ve orada her zaman dinler ve mabetler var. Mucizeler var, kerametler var, istidraclar var. Menkibeler var, efsaneler var, destanlar var, hikayeler hatta hurafeler var. Binlerce seneye yayilan bütün bunlar, sadece birkac bin metrekarelik bir sehirde yasanmis. Sanki bircok farkli filmin cekildigi bir set gibi. Mekan ayni, sahneler bazan binlerce sene öncesini, bazen binlerce sene öncesini, bazen de sonrasini sergilemekte. Setin zemini pek degismemekte ise de, sahnedekiler, sesler, mesajlar sik sik degismekte, bazen de ic ice girebilmekte. Bazen karsimiza Kral Süleyman, bazen Buhtunnasir, bazen Hz. Musa, bazen Hz. Isa cikmakta.

Islam’a girenlerin ifadelerinden ortaya cikan genel tablo, Bati toplumunun asiri sekuler hale geldigini ve bu durumun onlari bir “manevi alan” arayisina surukledigini gostermektedir. Bu insanlarin Islam’la karsilastiklari zaman ona ilgi duymalarinin sebebi, Islam’in net ve kesin degerlere sahip oldugunu gormeleridir. Batililarin ihtida hadisesinde vurgulanmasi gereken en onemli nokta sudur: Muhtediler kendi dinlerinin inanc prensiplerine karsi cikmaktan ziyade, dinin ve onun kurumlarinin cagdas dunya isteklerine (mesela cinsel acidan neredeyse her seyin normal gorulmesi gibi) izin vermesine veya en azindan bunlara karsi cikmamasina isyan etmektedirler. Zaten Islam’la tanismadan once Bati’da yayginlasan yeni dini hareketler’de bir arayis icinde olanlarin temel hareket noktasi bu olmustur. Hedef, materyalist ve sekuler topluma alternatif bulmaktir. O halde Islam’a girme eylemiyle kisi sadece ismen bagli oldugu Hristiyanlik’tan Islam’a gecisi degil, ayni zamanda ve belki de daha ozel olarak sekuler’den kutsal’a ya da manevi olana gecisi gerceklestirmektedir. Bu kutsalligi iceren Islam, sekulerizme karsi Hristiyanlik ve onun olusturdugu Bati kulturunden daha fazla kapalidir ve muhtedilerin gozunde sekuler Bati toplumunun degerlerine bir alternatif sunmaktadir.
Din psikolojisi profesoru Ali Kose’nin Ingiltere’de Musluman olan Ingilizler uzerine yaptigi 1994 tarihli doktora tezine dayanan kitap, konuyu psikolojik, sosyal ve kulturel etkenler acisindan etrafli bir sekilde ele aliyor.

Son padisah Sultan Vahideddin ile son halife Abdulmecid Efendi’nin torunu olan Neslisah Osmanoglu, alti asirlik osmanli Imparatorlugu’nun yikilistan once dunyaya gelmis son prensesi idi… 1921’in 4 Subatinda dunyaya gelmis ve Osmanoglu ailesinin mensuplarinin kaydedildigi Hanedan Defteri onun ismi ile noktalanmisti… Neslisah Osmanoglu maceralarla ve huzunlerle dolu bir hayat yasadi. Saraylarda gecen cocukluk senelerini ardarda gelen surgunler ve sorunlar takip etti. Gelin olarak gittigi yabanci bir memleketin first lady’si iken ihtilal ve darbe ruzgarlarina yakalandi, ihtisamin zirvesinden askeri mahkemelerin catik kasli hakimlerinin onune, tehlike dolu gunlere suruklendi… Uc yasinda kovuldugu vatanina, Turkiye’ye ise ancak 40 yasindan sonra donebildi…

Oguz Kagan Destani üzerine Cok önemli bilim adamlari, hic tartismasiz, ciddi calismalar yapmistir. Ancak Türk kültürünün en kiymetli hazinelerinden biri olan destanin, bütün nüshalarinin degerlendirildigi ve ortaya koyuldugu, eksiksiz bir metin bicimi mevcut degildi. Prof. Dr. Necati Demir’in büyük bir titizlikle yayina hazirladigi bu calismada pek cok nüsha birlestirilmis ve tam bir metin elde edilmeye calisilmistir. Oguz Kagan Destani diger adiyla Oguz-name, gercek Türk Kimligi kitabidir. Günümüz yazarlarinin bin bir kaynaga basvurarak yazdigi bu tür calismalardan önce Oguz-name, binlerce yildan beri toparlana toparlana ve süzüle süzüle gelmis; cesitli yazarlarin katkisi ile olgunlasmistir. Eser tam anlamiyla bir Türk tarihi, Türk dili, Türk edebiyati, Türk kültürü, Türk sosyolojisi, Türk siyasi tarihi, Türk hukuk tarihi kitabidir. Oguz Kagan Destani, günesin dogdugu yerden günesin battigi yere kadar bütün dünyanin Oguz Kagan tarafindan fethinin kitabidir. Oguz Kagan ata yurdu olan Issik Göl cevresinden ordusu ile birlikte hareket ederek bütün dünya üzerine seferler düzenler. Bütün Asya’yi, Avrupa’yi ve Afrika’nin kuzeyini ve bu arada Anadolu’yu da Oguz ülkesi haline getirir.

Ilber Ortayli’nin Osmanli ekseninde gelistirdigi tarihcilik cizgisinde bir demet. Kitapta “Osmanli Barisi” merkezde olmak kaydiyla Osmanli aydinindan hosgoruyle, Turk aile yapisi ve son asirda ugradigi dejenerasyonun boyutlarindan Osmanli saraylarinin 19. yuzyilda gecirdigi degisimlere; medresenin son gunesi dedigi Cevdet Pasa’nin Avrupa tarihini nasil okudugundan Tanzimat’in tarikatlara bakisina ve nihayet tarihten gelen marazi taraflarimizin yogun olarak analiz edildigi cok yonlu bir caba ile karsilasacaksiniz.

Osmanli Turkcesi uzerine yazilan gunumuz kitaplari dilbilgisi ve metin transkripsiyonu uzerine odaklanmistir. Bu kitaplar onemli bir gorev ifa etseler de el yazisinin okunmasi adina yetersiz kalmaktadirlar. Ozellikle ogrenciler acisindan bakildiginda matbu harfler ile el yazisinin okunmasi arasinda ciddi farklar bulunmaktadir ve bu durum onların belge okumada zorlanmalarina neden olmaktadir. Iste bu kitap, belli bir seviyede Osmanli Turkcesi dilbilgisine hakim olanlarin el yazisina gecisinde rehberlik etme adina kaleme alinmistir. Calismanin bu konudaki boslugun doldurulmasina onculuk etmesi dilegiyle…

“Turkiye gibi onemli bir cografyayi ve tarih alanini ogrenmek icin onun kuzeyindeki Guney Rusya ve Kafkasya, dogusundaki Iran ve Hindistan, guneyindeki Suriye, Filistin ve Mezopotamya’nin yani sira Balkanlari ve Akdeniz ulkelerini anlamak da kacinilmazdir” – Ilber Ortayli

Cok gezen mi daha iyi bilir, yoksa cok okuyan mi? Peki ya bir yandan okurken diger yandan da gezme imkani bulanlar? Ilber Ortayli’ya eslik etmek isterseniz bu kitap tam size gore…

Ilber Ortayli yalniz tarihciligimizin buyuk bir ismi degil ayni zamanda kucuk bir bavul ve rehber kitaplariyla Orta Asya’dan Avrupa’ya, Kafkaslar’dan Ortadogu’ya 50 yildir gezen “seyyah”. Ciktigi sayisiz yolculuktan en onemli notlari aktaran Ilber Ortayli’nin anlatim gucuyle gezecegimiz cografyalar soyle: Suriye, Urdun, Israil, Iran, Azerbaycan, Rusya, Kirim, Ozbekistan, Tuna, Bosna, Makedonya, Arnavutluk, Sirbistan, Karadag, Kosova, Macaristan, Romanya, Eski Avusturya, Yunanistan, Italya, Malta, Ispanya, Portekiz, Litvanya, Estonya, Isvec, Hindistan, Japonya ve Singapur.

Hazirsaniz, Ilber Ortayli ile hayatiniz boyunca hic unutamayacaginiz yolculugunuz basliyor…

Sunguroglu II (Bizans Saraylarinda) romani, Sunguroglu serisinin ikinci kitabidir. Bu eserde hareketli bir macera yasanir. Sunguroglu Istanbul’dadir ve Bozcaada’ya sürgün gönderilen Bizans Imparatoru V. Yoannis Paleologos’u kurtarip, Istabul’a getirir ve arenadaki bütün yarismalari kazanip halkin kahramani olarak ihtilal yapar, eski imparatoru tekrar tahtina oturtur.

Romanin baslangic kisminda Sunguroglu Sögüt’e döner. Sögüt’e ulastiginda Akca Dede’nin öldügünü duyar ve köylülerin cenazeyi gömdüklerini görünce mezarliga kosar.

Nilüfer ve annesi gözyaslari icindedir. Sögüt’te Aykut ismiyle bilinen Sunguroglu artik ciftci olarak ve Nilüfer ile annesini gecindirecektir. Ama üc ay sonra Bursa’dan Saltuk gelip, Sunguroglu’nun Bursa’dan cagrildigini haber verince, Aykut’un Sunguroglu oldugu ortaya cikar.

Köylüler Sunguroglu’nu birakmak istemezler, ama Sunguroglu Nilüfer’i ve annesini yanina katip Bursa’ya yol alir.

Televizyon bir cazibe merkezi olarak hayatimizin bas kosesine oturdu. Yirmi dort saat yayin yapan kanallarla tam bir goruntu sarhoslugu yasiyoruz. Aliskanliklarimiz, konusma bicimimiz, iliskilerimiz televizyona endekslenmiş sanki. “Eglenceli”, “renkli” bir hayat yasamaya basladik. Resmi ideolojinin yasaklilari, toplum kiyisinda yasayanlar butun “giz”leriyle evlerimizde artik. Kameralar pervasizca mahrumiyetimizin en ucra koselerine giriyorlar. Siddetin butun turleriyle tanistik. “Reality Show”larla kan ve acinin da bir satis degeri oldugunu ogrendik. Kapitalizmin en temel ozelligi olan rekabetin insanlari nasil vahsilestirdigini gorduk. Duygularimiz, tepkilerimiz, duyarliliklarimiz torpulendi…
Tek sesli devlet televizyonunun ardindan gelen bu denli cok secenek karsisinda nihayet “demokratiklestigimize” inandik; uzaktan kumanda aletini “ozgurce” kullanma hazziyla kendi “gucumuzun” farkina vardik. Peki, hayatimizi böylesine degistiren televizyon nedir? Iletisim kuramcisi Neil Postman on bes bin radyo ve televizyon kanalina sahip televizyon cilgini ABD’den hareket edecek soz ve yazi merkezli donemlerle goruntu merkezli donem arasindaki kulturel farkliliklari “hakikat” ve “kamu soylemi” acisindan ele aliyor. Ona gore, kitabin nitelikli bir kamusal soylem icin etkin bir rol oynadigi, dusunmeyi derinlestirdigi, ciddilik, tutarlilik, sureklilik ve butunluluk gibi kavramlarin yasama imkanlari buldugu Yorum Cagi daha hakiki.
Gosteri Cagi ise ideolojinin yerine kozmetigin gectigi, hakikatin imaja yenik dustugu, her seyin, “eglenceli” bir bicimde sunularak iceriksizlestirildigi, muthis bir enformasyon bombardimaninin insankari parcalara ayirarak tepkisizlestirdigi, hafizanin kayboldugu, algilamanin ve muhakeme yeteneginin azaldigi bir donem. Hayatimiz hakkinda karar verilen yer oldugu icin cok ciddiye alinmasi gereken politika artik fikre degil, goruntuye dayandiriliyor (ABD eski baskanlarindan Richard Nixon secimi makyajcisinin sabotaji yuzunden kaybettigini soylemisti); halkin zihnine kazinacak goruntuleruí tasarlayan imaj yoneticisinin cilaladigi “sovmen politikaci” tipi, partinin yerine geciyor…
Postman bizi, duygularimizi ehlilestiren renklerin otesine, eglendigimiz seyin ne oldugunu dusunmeye cagiriyor…