Alle Bøger

“Sanki ters istikametlerde esen iki kuvvetli rüzgar carpismak üzere gibiydi. Bu rüzgarlarin carpismasindan ya korkunc bir girdap dogacak, ya da bu iki rüzgar birlesip, tek ve büyük bir firtina olacakti.” Fransiz tarihci Jean-Paul Roux, Ortadogu’dan doguya dogru giden muazzam Islam dalgasiyla, Asya’nin ortasindan Batiya dogru gelen müthis Türk akisinin karsilasmasini ve bulusmasini bu bedii ifadelerle dile getiriyordu. Nitekim 960 tarihinde Islamiyet’in Türkistan ülkesinde de kabulüyle beraber bölgede Karahanli siyasi rüzgari esmis, Gazneli firtinasi dogmustu. Arkasindan Subasi Selcuk Bey’in liderligindeki kücük Oguz asiretinin bölgeye intikali, gelecekte dogacak muhtesem Selcuklu yapisinin baslangic noktasi olacakti. Nitekim Maveraünnehir’de mücadeleli bir hayatin icinden gecen Selcuklu varligi, Horasan’da Hindistan’i etkisi altina alan Gazneli gücünü dize getirerek, Nisapur’da yeni ve güclü bir Müslüman Türk devleti olarak dogdu. Bu inkisaf, Dogu’da ve Bati’da beklenmedik, olaganüstü bir siyasi gelisme olarak algilandi. Selcuk Bey’in torunlari Tugrul ve Cagri beylerin kurduklari bu yeni devlet, gercekten Karahanli ve Gazneliyi de geride birakan adeta bir siyaset kasirgasidir. Bu siyaset kasirgasi, Dogudan Batiya dogru eserek, Ortadogu’nun o zaman ihtiyac duydugu bereketli yagmurlari tasidi.

Selcuklu kudretinin bölgeye gelisi ile siyasi ve sosyal olarak parcalanan Islam dünyasi, Selcuklu Saltanat catisi altinda süratle birlesti. Kuzey Afrika ve Endülüs haric Islam dünyasi bir bütün oldu. Kendine hasim siyasi güclerin kontrolüne girmis Abbasi halifeligi, kurtarildi ve yeni bir kimlige kavustu. Hristiyan dünyasinin bölgedeki gücü Dogu Roma (Bizans) Selcuklu kudreti karsisinda durdu. Arkasindan 1071 Malazgirt Savasiyla Selcuklu kasirgasinin gücü, Avrupa’da duyuldu. Dev Hacli dalgalari, Avrupa’dan Anadolu’ya, oradan Filistin ve Suriye’ye ulasti. Bu dalgalara da yine Selcuklu’nun bölgedeki kahraman evlatlari karsi koydular.

Selcuklular, Tanri Daglarindan Akdeniz’e, Kafkasya Derbend’den Hind Okyanusuna, genis bir dünyanin medeniyet atlasi oldu. Selcuklu Tarihi El Kitabi bu medeniyet atlasinin genis muhtevasidir. Kitabi acip okuyunca bunun idrakina ve tadina varacaksiniz.