Alle Bøger

“Esim ‘Almanya’ya gidiyorum’ dediginde hic ses etmedim. Adini  ilk defa duyuyordum. ‘Yolculuk trenle uc gun suruyor.’ dedigi o an anladim. Demek benden bu kadar uzaga gidiyordu.”

“Esimden bant gelmis, butun ev teybin basindayiz. Esim bantta ‘Iyisiniz insallah’ diyor, butun ev ‘Iyiyiz iyiyiz’ diyor. ‘Koye kar inmistir.’ diyor, herkes ‘Indi indi.’ diyor. En son anasini, babasini herkesi andi, ‘Kalanlara da hasretle selam ederim.’ dedi. Iste o kalan bendim.”

“Bazi aileler vardi hani, cok onemsenmezdi. Ama her bayram kapinizi calar, az oturup giderdi. Biz iste o aileydik.’

18 yil Essen’de calistik ama adres sormadan bir yeri bulamiyorduk. Biz hep sehrin altini gorduk, ustunu gormedik ki bilelim.”

“O zamanlar tek firma vardi, o goturuyordu cenazemizi memlekete. Ama hafta sonu kapaliydi. Biz de ne yapalim, ‘Insallah hafta ici oluruz diyorduk.”

George Orwell’in kult kitabi Bin Dokuz Yuz Seksen Dort, yazarin gelecege iliskin bir kâbus senaryosudur.

Bireyselligin yok edildigi, zihnin kontrol altina alindigi, insanlarin makinelesmis kitlelere donusturuldugu totaliter bir dunya duzeni, romanda inanilmaz bir hayal gucuyle, en ince ayrintisina kadar kurgulanmistir.

Gecmiste ve gunumuzde dunya sahnesinde tezgâhlanan oyunlar dusunulduğunde, utopik oldugu kadar gercekci bir romandir. Guncelligini hicbir zaman yitirmeyen bir basyapittir; yalnizca yarina degil, bugune de iliskin bir uyari cigligidir.

Balikcilar, sünger avcilari, dalgiclar, gemiciler… Halikarnas Balikcisinin hikaye ve romanlariyla gelen bu tipler, sadece edebiyata ilk kez geldikleri icin ilginc degillerdir. Balikci, denize bagli olarak, güzelligi, özgürlügü, baskaldiriyi, insanoglunun gecmisteki ve gelecekteki arayislarini, kayiplarini, bunalimlarini, korkularini, isigi kirar gibi kendiliginden alabildigine etkin bir anlatimla ortaya koyarak, cagdaa insancil bakisla eski uygarliklar arasindaki baglari göstermistir.

Evlerimizde bir arada ama yalniziz. Birbirimizin dertleri karsisinda sagir, hakikat karsisinda körüz. Aile olmayi unutmusuz. Dünya ve ahiret saadetinin kaynagi olabilecek yuvalarimizdan catirtilar geliyor fakat dönüp bakmiyoruz yaranin, hasarin nerede olduguna. Modern cagin ugultusu bastiriyor tüm sesleri. Aile ocagimizi ihmal edip lüzumsuz pek cok seyin pesinde vakit ve nakit harciyoruz.
Her seyin fiyatini ögreniyoruz da degerini pek bilmiyoruz sanki. Oysa en degerli seyler para ile ölcülemeyenlerdir; huzur, ahlak, mutluluk, sevgi ve aile ortami gibi.
Gelin, biraz düsünelim, Aile Icinde hep beraber. Nefsimize maglup olup kaybetmeyelim en kiymetlilerimizi. Tam aksine onlarin degerini idrak edelim.
Baska kimimiz var ki?

Cehov bir tasra kasabasindaki akil hastanesinde gecen bu novellasinda, egitimli bir hasta olan Ivan Dmitric ile Doktor Andrey Yefimic arasindaki felsefi catismaya odaklanir. Ivan Dmitric maruz kaldiklari adaletsizlige, icinde yasamaya zorlandiklari berbat kosullara karsi cikarken, Andrey Yefimic bunlari görmezden gelmekte israr eder ve durumu degistirmek icin kilini bile kipirdatmaz. Doktor sonunda icine düstügü “felsefi” yanilginin farkina vardiginda ise artik is isten gecmistir. Altinci Kogus, Rusya’nin ve ülkenin sorunlariyla ilgilenmek yerine onlari uzaktan izlemeyi tercih eden elit Rus aydininin “deliligi”nin simgesidir adeta.
Altinci Kogus, Russkaya Misl dergisinin 1892 kasim sayisinda yayimlandiginda büyük ilgi görmüstü. Hatta Lenin’in de yapiti okuduktan sonra dehsete kapildigi, “Kendimi Alinci Kogus’a kapatilmis gibi hissettim” dedigi rivayet edilir.

ANTON PAVLOVIC CEHOV (1860-1904): Büyük Rus tiyatro yazari ve modern öykünün en önemli ustalarindan olan Cehov, Rus Gercekcilik okulunun önde gelen temsilsicisidir. Taganrog’da dünyaya geldi. Lisede Yunan ve Latin klasiklerini temel alan bir egitim gördü. 1879’da Moskova’ya giderek tip fakültesine yazildi ve 1884’te doktor oldu. Alacakaranlikta adli öykü kitabiyla 1887’de Rus Akademisi tarafindan verilen Puskin Ödülü’nü kazandi. Yaklasik bin sözcükten olusan komik kisa öykü türünü basli basina bir sanat haline getirdi. Ancak 1888’de yayimlanan Bozkir adli yapitiyla komik öykülere sirt cevirmis oldu. Önemli oyunlari arasinda Ayi (1888), Evlenme Teklifi (1889), Marti (1896), Vanya Dayi (1899), Üc Kiz Kardes (1900) ve Visne Bahcesi (1903) sayilabilir.

Anlami agir ama kendisi kisacik olan 22 hikâyeden olusan bir Mustafa Kutlu klasigi Arkakapak Yazilari.

“Memleketimden insan manzaralari” seklinde tabir etsek tam oturur saniriz bu kitap. Okurken duygudan duyguya surukleniyor okur.

– Guzel bir gun nasil olur                                        – Guvercin avlayan marti
– Biz buyurken kuculen                                           – İcimizden gecen irmak
– Akbank’in onunde armut agaci                          – Akilliyim diyorsun
– Nicin zengin degilsin                                            – Bana ve savasa dair
– Cuma                                                                        – Bildigimiz seyler
– Fukaralik edebiyati                                               – Oruc
– Cevat                                                                        – Ufuk
– İkinci Cevat                                                            – Merhamet
– Agir metal                                                              – Yolcunun kitabi
– Bir alis-veris hikâyesi                                          – Delikanli
– Gok mavi cayir yesil                                            – Bir kucukuk adacik