Televizyon Öldüren Eglence

Televizyon bir cazibe merkezi olarak hayatimizin bas kosesine oturdu. Yirmi dort saat yayin yapan kanallarla tam bir goruntu sarhoslugu yasiyoruz. Aliskanliklarimiz, konusma bicimimiz, iliskilerimiz televizyona endekslenmiş sanki. “Eglenceli”, “renkli” bir hayat yasamaya basladik. Resmi ideolojinin yasaklilari, toplum kiyisinda yasayanlar butun “giz”leriyle evlerimizde artik. Kameralar pervasizca mahrumiyetimizin en ucra koselerine giriyorlar. Siddetin butun turleriyle tanistik. “Reality Show”larla kan ve acinin da bir satis degeri oldugunu ogrendik. Kapitalizmin en temel ozelligi olan rekabetin insanlari nasil vahsilestirdigini gorduk. Duygularimiz, tepkilerimiz, duyarliliklarimiz torpulendi…
Tek sesli devlet televizyonunun ardindan gelen bu denli cok secenek karsisinda nihayet “demokratiklestigimize” inandik; uzaktan kumanda aletini “ozgurce” kullanma hazziyla kendi “gucumuzun” farkina vardik. Peki, hayatimizi böylesine degistiren televizyon nedir? Iletisim kuramcisi Neil Postman on bes bin radyo ve televizyon kanalina sahip televizyon cilgini ABD’den hareket edecek soz ve yazi merkezli donemlerle goruntu merkezli donem arasindaki kulturel farkliliklari “hakikat” ve “kamu soylemi” acisindan ele aliyor. Ona gore, kitabin nitelikli bir kamusal soylem icin etkin bir rol oynadigi, dusunmeyi derinlestirdigi, ciddilik, tutarlilik, sureklilik ve butunluluk gibi kavramlarin yasama imkanlari buldugu Yorum Cagi daha hakiki.
Gosteri Cagi ise ideolojinin yerine kozmetigin gectigi, hakikatin imaja yenik dustugu, her seyin, “eglenceli” bir bicimde sunularak iceriksizlestirildigi, muthis bir enformasyon bombardimaninin insankari parcalara ayirarak tepkisizlestirdigi, hafizanin kayboldugu, algilamanin ve muhakeme yeteneginin azaldigi bir donem. Hayatimiz hakkinda karar verilen yer oldugu icin cok ciddiye alinmasi gereken politika artik fikre degil, goruntuye dayandiriliyor (ABD eski baskanlarindan Richard Nixon secimi makyajcisinin sabotaji yuzunden kaybettigini soylemisti); halkin zihnine kazinacak goruntuleruí tasarlayan imaj yoneticisinin cilaladigi “sovmen politikaci” tipi, partinin yerine geciyor…
Postman bizi, duygularimizi ehlilestiren renklerin otesine, eglendigimiz seyin ne oldugunu dusunmeye cagiriyor…