Hayy Bin Yakzan

„Müslüman aleminin tek romani olan bu zihni dramda psikolojiden ziyade yahut onunla beraber, cok ustaca idare edilmis bir mukale (kurgu) vardir.‟ Ahmet Hamdi Tanpinar
Bu unlu hikayenin, Hayy’in varolusu ve gelisimi cizgisinde insanin gelisim tarihini ozetlemekte olan ince anlatim tarzi, bizi Hayy’in sahsinda kendisinden daha baska birseyleri temsil ettigi konusunda ikna etmelidir. Yalniz basina yasadigi adada Adem’e benzeyen konumu, atesin kasifi olarak ustlendigi Prometeus rolü, ilerleme kaydetmesi ve sapmasi, atesle zekice tecrubeler girismesi ve dusunmeden „ondan bir parca‟yi kavramaya calismasi, onun insanoglunu sembolize ettigini gostermektedir. Cunku o da ilk insan gibi her seyi kendi basina kesfetmek zorundadir. Ayrica bir insan olarak, ruhun hayat kaynagi olan hayvani yonunden baska birsey bilmemektedir. Bu, insanin en azindan yari ruhani bir dunyaya girmesinin belirtisidir.